Thursday, January 14, 2010

Μίκης Θεοδωράκης προς Θάλεια Δραγώνα | Mikis Theodorakis to Thalia Dragonas


300
Ανάμεσα στα άλλα που έγραψε ο μεγάλος μας Μίκης Θεοδωράκης ως απάντηση στην - άγνωστη για μένα - Θάλεια Δραγώνα, ήταν και ακόλουθη παράγραφος, η οποία εμένα με συγκίνησε πολύ:

"Και γιατί δεν ρωτάτε και μας (όσους επιζήσαμε), που περάσαμε μέσα από το καμίνι της ξένης κατοχής, να σας πούμε από πού αντλούσαμε τη δύναμη και το θάρρος να αναμετρηθούμε ίσος προς ίσον με την τερατώδη Χιτλερική μηχανή θανάτου; Μονάχα με την σκέψη ότι στο βάθος είμαστε ανώτεροι από αυτούς! (Εξ άλλου σ’ αυτό μας βοηθούσε η μετατροπή των εχθρών μας σε μια συμπαγή μάζα αιμοδιψών βαρβάρων). Γιατί; Γιατί ανήκαμε σε ένα Έθνος πολύ ανώτερο απ’ αυτούς στον πνευματικό και πολιτισμικό κυρίως χώρο από τον Αισχύλο και τον Πλάτωνα έως τον Σολομό, τον Παλαμά και τον Καβάφη. Και όσοι είμαστε μορφωμένοι, το ηθικό μας ανάστημα έπαιρνε συνειδητά δύναμη απ’ αυτούς. Όσο για τους αμόρφωτους αλλά γενναίους, αντλούσαν δύναμη όπως οι αγωνιστές του ΄21 από τα «μάρμαρα»."


Παρά τα αντίθετα, τα οποία πολλοί κατά καιρούς ισχυρίζονται, δεν είμαστε διαφορετικός λαός από αυτόν των αρχαιών χρόνων... Το έχουμε αποδείξει διαχρονικά... Στις κρίσιμες στιγμές του έθνους πάντα εμφανίζονταν 300 άτομα να θυσιαστούν στις Θερμοπύλες...



[ENG] Between other things that the great Greek composer, Mikis Theodorakis, wrote as an answer to - the unknown to me - Mrs. Thalia Dragona, was the following phrase that touched me: "And why you do not ask us (the ones we survived), who passed through the furnace of the foreign occupation, to tell you from where we were getting the power and the courage to confront, as equal to equal, with the monstrous Hitler's death machine? Only from the thought that at the bottom line we were superior to them! (That is where always the perception that our enemies were a concrete mass of bloodthirsty barbarians was helping)" Why? Because we belonged to a nation far superior to them in the intellectual and cultural area, from Aeschylus and Plato till Solomos, Palamas and Kavafis. And the ones that we were educated, our moral status was wittingly absorbing power from them. As for the uncultivated but brave, they were absorbing power, like the fighters of '21, from the "marbles""


Creative Commons License

9 comments:

Alitovios said...

Εμένα πάντως οι παππούδες μου που επέζησαν την Κατοχή και μάλιστα πολέμησαν και στα ελληνοαλβανικά
σύνορα, τέτοιες μαλακίες δεν λένε. Το θάρρος το βρίσκεις από το ένστικτο επιβίωσης. Ας θυμίσουμε επίσης πως το τροπάρι της ανωτερότητας ήταν που οδήγησε τους ναζί να πάψουν να βλέπουν τους Εβραίους ως ανθρώπους με τα γνωστά επακόλουθα. Ο Θεοδωράκης με τις πίπες που λέει ουσιαστικά επιβεβαιώνει τη Δραγώνα που λέει πως είμαστε ένας λαός που μαστουρώνει από τα έργα και τις ημέρες των αρχαίων ελλήνων. Άσε ποια το ανέκδοτο με τους αγωνιστές του ’21. Καιροσκόποι και λαμόγια ήταν οι περισσότεροι.

Είναι θλιβερό ρε πούστη μου να βλέπεις μια μορφή σαν τον Θεοδωράκη να είναι τόσο τραγικά μαλάκας.

Klearchos said...

"Κάπου στο μέτωπο της Μακεδονίας, 10 Νοεμβρίου 1940. Κυρία Ασημώ, Ο πόλεμος κηρύχτηκε. Τα κανόνια βροντούν σ' όλα τα σύνορά μας. Η μεγαλόφωνη σάλπιγγα του αγγέλου του πολέμου σημαίνει προσκλητήριο επάνω στη Ροδόπη, στη Σαμαρίνα, στην Πίνδο. Ο αρχηγός των βατραχοφάγων Ιταλών ονειρεύεται να ξαναφτιάξη την παλιά ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Νομίζει πως έχει τους αρχαίους πολεμιστές της Ρώμης. Πόσο είναι βαθιά νυχτωμένος. Θα τους δείξωμε ότι εδώ δεν είναι Αλβανία, ούτε Αβησσυνία.

Αυτό θα το δει σε λίγο, θα το δείτε εσείς, θα το δει και ο κόσμος όλος. Ήρθε η ώρα να γράψωμε με τα σπαθιά μας χρυσές σελίδες ιστορίας. Αυτή τη στιγμή υψώνονται μπροστά μας νέες Θερμοπύλες, νέες Σαλαμίνες, νέοι Μαραθώνες, νέα Σαραντάπορα, νέα Σκρα, νέα Κιλκίς, νέα Μπιζάνια, νέες Τζουμαγιές. Μας περιμένουν νέες χλωρές δάφνες. Πλέξτε από τώρα στεφάνια. Για το ότι θα νικήσουμε δεν πρέπει να αμφιβάλλετε για το αν θα γυρίσωμε. . . .δεν ξέρω. . . ίσως ΝΑΙ, ίσως ΟΧΙ.
" 10 Νοεμβρίου 1940: Χρήστος Γκόλτσης

"Σεβαστοί μου γονείς, αυτοί οι οποίοι θέλησαν διά να έμπουν μέσα εις την πατρίδα μας και να ποδοπατήσουν τα προπατωρικά μας εθήματα οι άνανδροι και διλή και να ατημάσουν την ελληνική φιλή αυτοί σήμερα φεύγουν καταδιοκόμενοι ατάκτος. Από την πρώτη στιγμή που αντίκρησαν την λόγχιν μας και με την πρότι έφοδο που φωνάξαμε αέρα, από εκείνη τη στηγμή έστρεψαν σε άτακτο υποχόριση. Εμής μαχόμασθε με τη βοήθεια του Θεού, ενώ αυτοί με τη βοήθεια του κεφάλα Μουσουλίνη. Εμείς σαν παιδιά του ιππικού έχουμε τον Άι - Γιώργη δίπλα μας ενώ αυτοί έχουν τη διαταγή του Τσιάνου. Η πατρίδα ζη και θα ζήση. Έχη αφήσει εποχές και εποχές από τον Μεγάλο Κωνσταντίνον. Το όνομα «Ελλάς» έχει γραφή με χρυσά γράμματα και μέσα στα άλλα κράτη ξεχωρίζη σαν ένα άστρο, σαν ένας ήλιος, σαν θεός. Σας φιλώ ο Υιός σας Δημήτριος Χουχούμης" Αλβανικό Μέτωπο: Δημήτριος Χουχούμης

Klearchos said...

"Φέτος την εθνική μας εορτή εμείς εδώ του μετώπου την εορτάζουμε όχι με παρελάσεις, με ύμνους, με μουσικές και υποσχέσεις στους αθανάτους ήρωας προγόνους μας. Η εθνική μας εορτή εορτάζεται φέτος με πραγματικότητα. Αντί σάλπιγγας ηχεί το πολυβόλο και αντί μουσικής και ύμνων κροτεί το αθάνατο κανόνι.

Ετσι αποδείξαμε κι εμείς στους ηρωικούς προγόνους ότι είμεθα αντάξια αυτών εγγόνια και ότι διατηρήσαμε την ιεράν αυτών παρακαταθήκη της ελευθερίας αμείωτον και ότι και εμείς θα την διαιωνίσουμε στους μεταγενεστέρους μας, όπως και αυτοί μας την κληροδότησαν
"
25.03.1941: Βασίλης Καραμπάσης

Alitovios said...

Δηλαδή για να καταλάβω, μόνο όσοι έχουν ένδοξη ιστορία πολεμούν όταν απειλείται η εθνική τους κυριαρχία; Η Δραγώνα αυτό που λέει είναι πως ισχυρισμοί που αναφέρονται στην ανωτερότητα της φυλής είναι λανθασμένοι. Και καλά κάνει και το λέει. Διαφωνείς ή συμφωνείς με αυτό; Εδώ είναι το ζητούμενο.

Το ότι ο Θεοδωράκης αυτό το πήγε σε διαφορετικό context για να το κάνει να φανεί αυτονόητο κατ’ εμέ είναι κουτοπονηριά.

Klearchos said...

Όχι, Αλητόβιε. Το 1940, όταν όλες οι υπόλοιπες χώρες έπεφταν στα χέρια των Γερμανών ή συνθηκολογούσαν η Ελλάδα ήταν το μόνο κράτος που πραγματικά αντιστάθηκε. Και μπορεί ένας άνθρωπος να είπε το ΟΧΙ, αλλά ο κόσμος πήγε με ενθουσιασμό στον πόλεμο. Και αυτό είναι καταγεγραμμένο και αποδεκτό… Και έχει τον συμβολισμό του, σήμερα, όπως το είχε και τότε… Και πιστεύω ότι το έθνος μας έχει ένα συλλογικό ασυνείδητο, που μας κάνει, στις δύσκολες στιγμές να ενεργούμε με ιδιαίτερο ηρωισμό…

Αλητόβιε, δεν πιστεύω σε ανώτερους και κατώτερους ανθρώπους και προσωπικά το έχω αποδείξει πολλές φορές. Συμφωνώ, όμως, με τον Θεοδωράκη, για ανωτερότητα πολιτισμών

coolplatanos said...

Κλέαρχε διάβασε όμως αυτό πρώτα σχετικά με το αν έχει υποστηρίξει η Δραγώνα όσα της καταλογίζει ο Θεοδωράκης και μετά βγάλε συμπεράσματα. Οσο συγκινητικά και να είναι αυτά που λέει αδικεί τη γυναίκα αυτή κι αυτό έχει επίσης σημασία... Δες εδώ πώς ξεκίνησε αυτή η ιστορία και πώς κατέληξε ο Θεοδωράκης να της προσάπτει πράγματα που δεν έχει πει: http://jungle-report.blogspot.com/2010/01/blog-post.html

Klearchos said...

Κωνσταντίνα,
Πιθανώς να μπερδεύει ο τίτλος, αλλά δεν ασχολήθηκα καθόλου με την διαμάχη του Θεοδωράκη με την Δραγώνα, άλλωστε δήλωσα ότι την κα. Δραγώνα δεν την ξέρω... Εγώ ανέφερα ότι με συγκίνησε μια συγκεκριμένη παράγραφος του γράμματος Θεοδωράκη, και αυτή είναι η μόνη παράγραφος που παρέθεσα...

Alitovios said...

Για τη μαλακία του ανδρός...
http://digital.tanea.gr/ClipForm.aspx?nid=14720531

Klearchos said...

Το βρήκα πολύ ενδιαφέρον... Από blog